Oorzaken van slechte slaap bij je baby en hoe je dit effectief oplost

Een goede nachtrust is essentieel voor de ontwikkeling van je baby. Het helpt bij groei, het verwerken van indrukken en het emotioneel welzijn. Maar als je baby slecht slaapt, kan dit leiden tot onrustig gedrag, wat zowel voor je kleintje als voor jou als ouder frustrerend is. Wat zijn de oorzaken van slaapproblemen en hoe kun je ze oplossen?

In de eerste paar weken ontwikkelt de darmflora van je baby zich. Dit betekent dat het verteren van voeding soms lastig is, wat kan leiden tot darmkrampjes, winderigheid en onregelmatige ontlasting. Deze ongemakken veroorzaken onrust, huilen en onregelmatig drinken, wat vaak slaapstoornissen met zich meebrengt. Gelukkig gaat dit na 2-3 maanden over. Blijft je baby toch onrustig na de voeding? Bespreek dit met je consultatiebureau voor verder advies. 

Na de bescherming van de baarmoeder is je baby blootgesteld aan een nieuwe omgeving met geluiden, licht en temperatuurschommelingen. Dit kan voor onrust zorgen, vooral in de vroege maanden. Tot ongeveer twee maanden heeft je baby ook te maken met de Moro-reflex, een schrikreflex waardoor hij wakker schrikt van zijn eigen bewegingen. Inbakeren kan hierbij helpen, omdat dit de reflexen beperkt en je baby meer rust biedt. 

Slaapproblemen kunnen ook veroorzaakt worden door belangrijke ontwikkelingsfases van je baby: 

• Moro-reflex (tot 2 maanden): De schrikreflex kan ervoor zorgen dat je baby wakker schrikt van zijn eigen bewegingen. Inbakeren kan hier verlichting bieden. 

• Doorkomende tandjes: Tandjes zorgen voor pijn en ongemak, waardoor je baby vaak niet lekker ligt en moeite heeft met slapen. Dit kan tijdelijk zijn, maar het verstoort de slaap in deze periode. 

• Scheidingsangst (7-9 maanden): Rond deze leeftijd leert je baby dat jij als ouder blijft bestaan, ook als je niet in beeld bent. Dit kan slaapproblemen veroorzaken, maar met een vast bedritueel kan je baby gerustgesteld worden. 

Na vaccinaties of bij ziekte kan je baby ongemakken zoals koorts, verstopte neus of pijnlijke oortjes ervaren, wat de slaap beïnvloedt. Bied extra zorg, knuffels en gebruik pijnstillers indien nodig, en blijf je bedritueel volgen om het slaapritme snel weer op te pakken. 

Je kunt de slaapomstandigheden voor je baby optimaliseren door een paar eenvoudige aanpassingen: 

• Kleding en beddengoed: Kies de juiste materialen, zoals een slaapzakje of dekentjes die passen bij de omgevingstemperatuur, zodat je baby het niet te warm of te koud heeft. 

• Prikkelarme omgeving: Vermijd fel licht, harde geluiden en drukte in de slaapkamer. Een rustige, vertrouwde ruimte helpt je baby beter slapen. 

• Jouw gemoedstoestand: Baby's voelen je emoties aan. Als jij gestrest of moe bent, kan dit je baby onrustig maken. Zorg goed voor jezelf, zodat je met rust en geduld je baby kunt helpen slapen. 

Onrustige slaap komt vaak door oververmoeidheid of overprikkeling van je baby. Dit kan zich uiten in vaker wakker worden of moeilijk in slaap vallen. Soms kan verborgen reflux ook de oorzaak zijn van het steeds wakker schrikken van je baby. In dit geval kan een inbakerslaapzakje helpen om je baby rustig te houden en ongecontroleerde bewegingen te beperken. 

De omgeving speelt een belangrijke rol in het slaapgedrag van je baby. Te veel indrukken, zoals een druk dagprogramma of bezoek, kunnen leiden tot overprikkeling en het bemoeilijken van het inslapen. Let goed op de slaapsignalen van je baby en breng hem op het juiste moment naar bed. Dit voorkomt dat je baby oververmoeid raakt en bevordert een langere, diepere slaap. 

Deze blog is tot stand gekomen met behulp van Gina Tiemessen & Yolanda Roos. Allebei ruim 25 jaar ervaring als jeugdzorgverpleegkundigen en aan de wieg gestaan van de preventieve zorg van 0-4 jarigen. Gespecialiseerd in de basiszorg voor baby’s en jonge kinderen. Gedreven om jonge ouders te ondersteunen in het ouderschap.