Je kunt de term 'veelvoorkomende complicaties' tegenkomen als je zwanger bent. Geen paniek! Dit betekent niet dat ze daadwerkelijk vaak voorkomen of normaal zijn. Het betekent alleen dat als je zwangerschapscomplicaties zou ervaren, dit de meest waarschijnlijke zijn.

Veelvoorkomende zwangerschapscomplicaties zijn onder andere:

  • Urineweginfecties
  • Bekken- of buikpijn
  • Zwangerschapsdiabetes
  • Hypertensie (hoge bloeddruk zwangerschap)
  • Pre-eclampsie

Wat is een zwangerschapscomplicatie? 

'Zwangerschapscomplicatie’ is een term die elke fysieke of mentale aandoening omvat die daadwerkelijk invloed kan hebben op jouw gezondheid of die van je baby, inclusief aandoeningen die je al voor je zwangerschap hebt, evenals die zich ontwikkelen tijdens je zwangerschap of na de geboorte.

Wie loopt risico op zwangerschapscomplicaties? 

Sommige risicofactoren kun je beheersen - door bijvoorbeeld je dieet te veranderen - sommige zijn erfelijk (maar dat betekent niet automatisch dat je ze zult ontwikkelen). Je loopt meer kans op zwangerschapscomplicaties als:

  • Je ouder bent dan 40.
  • Je diabetes hebt.
  • Je overgewicht hebt met een BMI (Body Mass Index) van meer dan 30.
  • Je al een hoge bloeddruk hebt wanneer je zwanger wordt.
  • Je een tweeling draagt.
  • Je een ernstige vooraf bestaande aandoening hebt, zoals een hart-, nier- of longprobleem.

Welk percentage van de zwangerschappen heeft complicaties? 

Je zult blij zijn te horen dat het overgrote deel van de zwangerschappen vrij is van ernstige complicaties - meer dan 80%. Het wordt geschat dat slechts ongeveer 8% van de zwangeren wordt gediagnosticeerd met een complicatie - een aandoening die hun eigen gezondheid of de gezondheid van hun baby zou kunnen beïnvloeden als deze onbehandeld blijft

Infecties tijdens de zwangerschap

Het is moeilijk om de kiemen op afstand te houden, zelfs in de beste tijden. Maar er zijn enkele infecties die je echt dan niet wilt krijgen, omdat ze kunnen leiden tot zwangerschapscomplicaties. De onderstaande kan je het best proberen te vermijden.

Waterpokken tijdens de zwangerschap

90% kans dat je immuun bent voor het waterpokkenvirus. Maar als je het nog nooit hebt gehad (of je bent er gewoon niet zeker van) en je komt in contact met iemand die het heeft, neem dan onmiddellijk contact op met je gynaecoloog of verloskundige. Waterpokken hebben als zwangere vrouw kan gevaarlijk zijn voor zowel jou als je baby.

Cytomegalovirus (CMV) tijdens de zwangerschap

CMV is een veelvoorkomend besmettelijk virus, een deel van de herpesfamilie, dat ook koortsblaasjes kan veroorzaken. Het oplopen van CMV tijdens de zwangerschap kan van invloed zijn op het gezichts- en gehoorvermogen van een ongeboren baby en mogelijk leerproblemen en epilepsie veroorzaken. Kleine kinderen zijn vaak bronnen van het CMV-virus, dus hoe lief ze ook zijn, probeer afstand te houden terwijl je zwanger bent. Geef ze in plaats van een kus op het gezicht een knuffel, vermijd het delen van voedsel, bestek en drinkglazen met hen, en was je handen grondig met zeep en water na elk contact. Als je regelmatig met jonge kinderen werkt, is er een bloedtest die je kunt doen om te zien of je al CMV hebt gehad en immuniteit hebt ontwikkeld.

Groep B-streptokokken tijdens de zwangerschap

Groep B-streptokokken (of Groep B Strep of GBS) is een veelvoorkomende infectie die meestal geen symptomen of schade veroorzaakt. Maar heel soms infecteert groep B-streptokok de baby net voor of tijdens de bevalling, wat complicaties en ernstige ziekte kan veroorzaken. De gebruikelijke behandeling is antibiotica tijdens de bevalling, als je risico loopt of als je tijdens je zwangerschap een groep B-streptokokkeninfectie van de urinewegen hebt gehad.

Urineweginfecties tijdens de zwangerschap

Zwangerschap is een perfecte storm van ideale omstandigheden voor het ontwikkelen van urineweginfecties (UWI's). Zwanger zijn beïnvloedt de samenstelling van je urine en je immuunsysteem; de groeiende baby oefent extra druk uit op je blaas, waardoor de stroom wordt verminderd en de kans op infectie toeneemt. En voeg daarbij het feit dat de urineleiders (de ureters) wijder worden, wat het gemakkelijker maakt voor bacteriën om helemaal naar je nieren te komen. En dat is wanneer het een zwangerschapscomplicatie wordt!

 

Wat zijn de complicaties van urineweginfecties tijdens de zwangerschap?

Bij toekomstige moeders, hebben urineweginfecties meer kans om nierinfecties te worden, om alle bovengenoemde redenen. En nierinfecties kunnen problemen veroorzaken voor zowel jou als je baby. Bacteriën in je urine worden in verband gebracht met pre-eclampsie, een ernstige aandoening die vroegtijdig en effectief moet worden behandeld. Urineweginfecties worden gemakkelijk vastgesteld met een eenvoudige urinetest en kunnen worden behandeld met antibiotica die veilig zijn om in te nemen tijdens de zwangerschap.

 

Hoe kan ik urineweginfecties voorkomen?

Je rent al vaak genoeg naar het toilet als toekomstige moeder. Dus het laatste wat je wilt, is een urineweginfectie of blaasontsteking tijdens de zwangerschap! Je kunt het risico verminderen door:

  • Voldoende vloeistoffen te drinken, vooral water.
  • Te plassen zodra je de drang voelt.
  • Direct na de seks naar toilet te gaan.
  • Van voren naar achteren te vegen na naar het toilet gaan.
  • Douches, sprays of poeders in de buurt van je intieme delen vermijden.

 

Wanneer moet ik mijn arts raadplegen?

Raadpleeg je arts of verloskundige zodra je symptomen van een urineweginfectie opmerkt. Een ontsteking kan snel verergeren, dus aarzel niet om de eerste dosis antibiotica in te nemen om complicaties op de lange termijn te voorkomen.

Veranderingen in vaginale afscheiding 

Toegenomen vaginale afscheiding als toekomstige moeder is volkomen normaal en verrassend genoeg een goede zaak. Het is de manier van de natuur om de vagina schoon te spoelen en te voorkomen dat ontstekingen zich omhoog in de baarmoeder verspreiden. Praat echter met je huisarts of gynaecoloog als je afscheiding een onaangename geur heeft, je jeuk of een ongemakkelijk gevoel hebt bij het plassen. Het kan een teken zijn van een infectie, waarbij de meest waarschijnlijke diagnose vaginale spruw is.

Bekken- of buikpijn

Ongeveer één op de vijf vrouwen ervaart enige mate van leed en ongemak in hun bekken en buik tijdens de zwangerschap. Soms blijkt dit ernstiger te zijn dan het alledaagse ongemak van het dragen van dat extra gewicht. Het doet zelfs pijn als je gewoon in bed omdraait en het wordt erger wanneer je de trap op of af gaat, en . De symptomen kunnen verband houden met een zwangerschapscomplicatie die bekend staat als zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn. Dit kan leiden tot langetermijnproblemen als het onbehandeld blijft, dus praat met je arts. Die zal je waarschijnlijk doorverwijzen naar een fysiotherapeut die mogelijk aanbeveelt dat je een bekkenband draagt. Naast zachte lichaamsbeweging gecombineerd met voldoende rust en vermijden van zwaar tillen, zijn hier een paar tips voor het omgaan met bekkenpijn of lage rugpijn:

  • Het plaatsen van een kussen tussen je benen geeft extra ondersteuning wanneer je op je zij in bed ligt.
  • Je knieën bij elkaar houden terwijl je in en uit de auto stapt, maakt het veel gemakkelijker.

Zwangerschapsdiabetes

Diabetes is een ziekte die van invloed is op hoe ons lichaam suikers verwerkt en ze omzet in energie. Je kunt ermee geboren worden (type 1), of het kan later in het leven ontstaan (type 2) als gevolg van een ongezond dieet en levensstijl - te veel suiker eten, te zwaar zijn en te weinig bewegen kunnen een extra risico geven. Dan is er zwangerschapsdiabetes, wat niet gerelateerd is aan voeding, een van die zwangerschapscomplicaties die ontstaan door het zwangerschapshormonen.

Wat is zwangerschapsdiabetes?

Zwangerschapsdiabetes mellitus is een type diabetes dat niet wordt veroorzaakt door je genen of je suikerinname, maar puur door de hormonale veranderingen. Met alle extra werk dat je lichaam heeft om jouw wonderlijke baby te maken, kan het soms gewoon niet genoeg extra insuline produceren om je bloedglucosewaarden onder controle te houden.

Wie loopt risico?

Het treft een klein percentage zwangere vrouwen (ongeveer 1 op de 20 in Europa) en verschijnt meestal rond de 24ste week. Hoewel het niet rechtstreeks wordt veroorzaakt door hoge of lage bloedsuiker, loop je risico als je te zwaar bent, inactief bent of pre-diabetisch bent. Dus laat de desserts achterwege en denk na over wat veilige, zachte lichaamsbeweging die je misschien leuk zou vinden! Je loopt ook een verhoogd risico als:

  • Je ouder bent dan 40.
  • Je body mass index (BMI) hoger is dan 30.
  • Je al bent bevallen van een grote baby met een gewicht van 4,5 kg (10 lb) of meer bij de geboorte.
  • Je zwangerschapsdiabetes hebt ontwikkeld bij een eerdere zwangerschap.
  • Een van je ouders of broers/zussen diabetes heeft.
  • Je van Zuid-Aziatische, zwarte, Afro-Caribische of Midden-Oosterse afkomst bent (ongeacht waar je bent geboren).
  • Je een maagverkleining met overbrugging (gastric bypass) of andere gewichtsverliesoperatie hebt gehad.

Wat zijn de symptomen van zwangerschapsdiabetes?

Soms zijn er helemaal geen symptomen en wordt zwangerschapsdiabetes alleen ontdekt met een bloedonderzoek die de verloskundige controleert.

Als de bloedsuiker echt hoog wordt, kunnen sommige vrouwen symptomen ervaren zoals:

  • De hele tijd dorst hebben.
  • Vaker moeten plassen dan normaal.
  • Een droge mond.
  • Vermoeidheid en algemene moeheid.
  • Wazig zicht.
  • Genitale jeuk of spruw.

Wat zijn de risico's voor mij en mijn baby?

Als je diabetes hebt, kan een hoge bloedsuikerspiegel tijdens de zwangerschap het risico op ernstige zwangerschapscomplicaties zoals pre-eclampsie, een keizersnede of een te grote baby vergroten. Werk dus samen met je arts en zorg ervoor dat je bloedsuikerspiegel zowel voor als na de bevalling onder controle blijft.

Hoe wordt zwangerschapsdiabetes behandeld?

Allereerst, als je zorgverlener denkt dat je risico loopt, krijg je een screeningstest aangeboden die een orale glucosetolerantietest (OGTT) wordt genoemd. Dit is een bloedtest na een paar uur vasten en daarna nog een keer na een suikerhoudende drank om te zien hoe je lichaam met de glucose omgaat.

Als je zwangerschapsdiabetes ontwikkelt, moet je regelmatig je bloed laten controleren (hiervoor krijg je een test kit mee voor thuis) en moet je je bloedsuiker tot aan de bevalling zorgvuldig beheren. Dit kan met tabletten of insuline-injecties. Als je diabetes niet te ernstig is, is er geen reden waarom je geen gewone zwangerschap zou hebben, mits regelmatige controles en de juiste medicatie.

Het kan nodig zijn om ook na de geboorte door te gaan met de controle en behandeling om ervoor te zorgen dat je geen verdere complicaties ontwikkelt.

Wat als je al diabetes type 1 of type 2 hebt?

Sommige vrouwen hebben al diabetes voor de bevruchting, met type 1- of type 2-diabetes. Voor hen is het belangrijker dan ooit om hun bloedsuikerspiegel op een goed niveau te houden. Het is namelijk bewezen dat een hoge bloedsuikerspiegel al tijdens de conceptie invloed heeft op de gezondheid van de baby en de geboorte.

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap

Hoge bloeddruk (of hypertensie) heeft misschien geen symptomen, maar kan ernstig zijn als toekomstige moeder. Als je al chronische hypertensie hebt voor de bevruchting, moet je worden doorverwezen naar een specialist om ervoor te zorgen dat je bloeddruk (je onderdruk en bovendruk) zorgvuldig wordt gecontroleerd en beheerd tijdens je zwangerschap. Je krijgt medicijnen, maar het kan zijn dat deze aangepast worden, omdat niet alle bloeddrukmedicijnen veilig zijn om te gebruiken tijdens de zwangerschap.

Sommige vrouwen krijgen voor het eerst een hoge bloeddruk als ze zwanger zijn - meestal na 20 weken. Dit staat bekend als zwangerschapshypertensie. Als uit onderzoek blijkt dat je bloeddruk ineens hoger is in combinatie met proteine in je urine, heb je mogelijks een zwangerschapsvergiftiging en moet je nog voorzichtiger zijn en vaker gecontroleerd worden.

Ik ben zwanger en mijn bloeddruk is te hoog

Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap verhoogt het risico op een vroeggeboorte en een laag geboortegewicht, maar ook op ernstigere problemen zoals eclampsie, een beroerte en placentaloslating (wanneer de moederkoek loskomt van de baarmoederwand).

Wat kan je doen aan hoge bloeddruk als zwangere vrouw?

De risico's van een hoge bloeddruk als zwangere vrouw zijn allemaal goede redenen om extra goed voor jezelf te zorgen: eet gezond en consumeer de juiste voedingsstoffen, vermijd zoute snacks en voedingsmiddelen, blijf actief, let op je gewicht en controleer thuis regelmatig je bloeddruk, zodat je afwijking van je gemiddelde bloeddruk meteen kunt zien.

Als je op de lijst van hoog risico voor zwangerschapsvergiftiging staat, kan het zijn dat je gynaecoloog je aanraadt vanaf 12 weken een lage dosis aspirine te nemen. (Maar koop nooit zomaar medicijnen zonder eerst met je arts of verloskundige te overleggen.)

Zwangerschapsvergiftiging

Als prenatale tests aangeven dat je een hoge bloeddruk en eiwitten in je urine hebt, kan dit een teken zijn dat je zwangerschapsvergiftiging hebt.

Wat is pre-eclampsie of zwangerschapsvergiftiging?

Zwangerschapsvergiftiging is een aandoening die sommige zwangere vrouwen treft en meestal optreedt na de 20e week. Zeer zelden kan het optreden na de bevalling, meestal binnen 48 uur maar op elk moment tot 4 weken daarna. Dit wordt postpartum pre-eclampsie genoemd.

Hoe weet ik of ik zwangerschapsvergiftiging heb? 

Zwangerschapsvergiftiging wordt meestal ontdekt tijdens je routine prenatale controles. Maar als je symptomen ervaart zoals die op onderstaande lijst, neem dan contact op met je zorgverlener. Het kan vrij plotseling optreden, en het is belangrijk om het onmiddellijk te behandelen om ernstigere complicaties te voorkomen.

  • Hoge bloeddruk
  • Hevige hoofdpijn die niet weggaat.
  • Wazig zicht of lichtflitsen zien.
  • Ernstige pijn net onder je ribben.
  • Braken.
  • Zwelling van of vocht ophouden in je voeten, enkels, gezicht en handen.

Hoe wordt zwangerschapsvergiftiging behandeld?

Als er pre-eclampsie wordt vastgesteld, zul je merken dat je meer tijd doorbrengt in het prenatale ziekenhuis dan voorheen. Je wordt regelmatig onderzocht en gemonitord, en blijft misschien zelfs een paar dagen in het ziekenhuis om ervoor te zorgen dat alles in orde is met jou en de baby.

Binnen 6 weken na de geboorte ben je er meestal vanzelf van genezen. Maar soms is de enige remedie voor zwangerschapsvergiftiging om de baby te krijgen, indien nodig iets eerder dan gepland!

Als deze lijst van zwangerschapscomplicaties zorgwekkend lijkt, onthoud dan dat ze echt niet zo vaak voorkomen en dat veel vrouwen enkel een paar kleine ongemakken hebben zoals lichte rugpijn, vreemde eetlust en een paar weken ochtendmisselijkheid. Nu weet je in ieder geval wel waar je op moet letten en wanneer je hulp moet inroepen.

De informatie in dit artikel dient uitsluitend ter algemene informatie en is geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg een gekwalificeerde zorgverlener voor persoonlijk advies.